قطعات باقیمانده در حال چرخش ماموریتهای فضایی که در گذشته به فضا پرتاب شدهاند، در مدار اطراف زمین به دام افتاده و آینده ما را در فضا تهدید میکنند. با گذشت زمان، تعداد، جرم و مساحت این اجسام باقیمانده در فضا به طور پیوسته رشد میکند که این موضوع باعث اختلال در عملکرد ماهوارهها میشود.
زبالههای فضایی(Space Debris) اشیای گوناگون ساخته انسان هستند که در مدار زمین در حال گردشند، اما دیگر کارایی ندارند. زباله فضایی در واقع بقایای فعالیت بشر در فضا است، از قطعات سفینهها گرفته تا قسمتهایی از سفینه که در مراحل مختلف ماموریت فضایی از آن جدا میشوند یا هر چیز دیگری که در مدار زمین رها شده و دیگر کاربردی ندارد. دفتر زباله فضایی آژانس فضایی اروپا دائماً وضعیت این زبالهها را که همیشه در حال تحول هستند، رصد میکند و هر ساله گزارشی از
وضعیت فعلی محیط زباله منتشر میکند. هزاران تکه زباله فضایی در مدار زمین در حال چرخش هستند که تهدیدی قابل توجه برای ماهوارهها، فضاپیماها و فضانوردان است.
زبالهدانی شناور به دور زمین میچرخد و هر سال پرتر میشود. زبالههای فضایی نامی است که دانشمندان به هزاران قطعه از ماهوارهها و فضاپیماهای شکسته که مدار زمین را مسدود میکنند، میگویند. زبالههای فضایی میتوانند به کوچکی یک لکه یا به بزرگی یک وسیله پرتاب موشک رها شده باشند. به گفته ناسا بدون توجه به اندازه، زبالههای مداری تهدیدی قابل توجه برای فضانوردان و فضاپیماهایی هستند که در مدار زمین کار میکنند.
با رشد صنعت فضایی روی زمین، مقدار زبالههای فضایی در مدار افزایش مییابد. در ۱۰ مارس، گروهی از محققان بینالمللی زنگ خطر را در مورد مشکل فزاینده زبالههای فضایی به صدا درآوردند و خواستار یک معاهده الزامآور برای «کمک به حفاظت از مدار زمین» قبل از اینکه به طور جبرانناپذیری آلوده شود، شدند.
در ادامه همه چیزهایی که باید در مورد زبالههای فضایی بدانید و اینکه چرا دانشمندان نگران هستند را گفتهایم.
زبالههای فضایی به هر زباله ساخت بشری که در مدار زمین باقی میماند، اشاره دارد. این شامل ماهوارههای کاملاً سالمی میشود که انرژی آنها تمام شده و پس از پایان مأموریتهایشان در مدار رها شدهاند و همچنین قطعات شکسته ماشینآلاتی که هنگام برخورد اجسام بزرگتر ایجاد میشوند.
شبکه نظارت فضایی ایالات متحده در حال حاضر بیش از ۲۳۰۰۰ قطعه زباله فضایی را ردیابی میکند که بزرگتر از توپ سافت بال هستند. به گفته موزه تاریخ طبیعی لندن این شامل حدود ۳۰۰۰ ماهواره از کارافتاده است که در مدار فرو میروند.
با این حال، بیشتر قطعات زبالههای مداری برای ردیابی بسیار کوچک هستند. بر اساس مطالعه ساینس، محققان تخمین میزنند که بیش از ۱۰۰ تریلیون قطعه زباله فضایی ردیابی نشده در مدار زمین وجود دارد. طبق گفته آژانس فضایی اروپا (ESA) اکثر قریب به اتفاق این زبالههای ردیابی نشده احتمالا کمتر از ۰.۴ اینچ (۱ سانتی متر) عرض دارند.
حتی قطعات کوچک زبالههای فضایی نیز میتوانند آسیبهای باورنکردنی ایجاد کنند. این به این دلیل است که اجرام در مدار با سرعت باورنکردنی و معمولاً با سرعتی بیش از ۱۵۶۰۰ مایل در ساعت (۲۵۲۰۰ کیلومتر در ساعت) حرکت میکنند. اگر دو جسم که در جهت مخالف یکدیگر حرکت میکنند، در فضا با یکدیگر برخورد کنند، شدت ضربه حتی بیشتر میشود. این بدان معناست که حتی اجسام به اندازه نخود نیز میتوانند به موشکهای خطرناک در مدار تبدیل شوند.
بله، زبالههای فضایی اغلب به زمین میافتند. بر اساس گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی به طور متوسط هر سال بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ قطعه زباله فضایی ردیابی شده در جو زمین سقوط میکند.