تورم یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصاد کلان است که کشور‌های مختلف در سال‌های اخیر به طور نسبی موفق به کنترل آن شده اند؛ اما ایران همچنان با این مشکل قدیمی، دست و پنجه نرم می‌کند. حال در این شرایط، آمار تورم دو ماه گذشته از سوی مرکز آمار منتشر نشده است!
در پنجمین روز از دومین ماه سال نیز همچون هفته های اخیر، خبری از انتشار گزارش تورم از سوی مرکز آمار ایران نیست. این در حالی است که آخرین باری که جزئیات تورم از سوی این مرکز منتشر شده بود، مربوط به دوم اسنفدماه سال گذشته یعنی «شاخص قیمت مصرف کننده در بهمن ١٤٠١» است؛ گزارشی که نشان می‌داد، تورم سالانه منتهی به پایان بهمن ۱۴۰۱ با افزایش به رقم ۴۷.۷ درصد رسیده است. همچنین تورم نقطه به نقطه در یازدهمین ماه سال گذشته به رکورد ۵۳.۴ درصد صعود کرده بود.
در این میان با رسیدن به روزهای پایانی سال ۱۴۰۱، همگان چشم انتظار انتشار گزارش تورم سالانه ۱۴۰۱ از سوی مرکز آمار ایران بودند، اما خبری از گزارش نشد و در نهایت علت اعلامی برای این عدم انتشار، تغییر سال پایه از ۱۳۹۵ به ۱۴۰۰ اعلام شد؛ موضوعی که حداقل انتظار می‌رسد در شروع اردیبهشت ماه، به مرحله عملیاتی شدن برسد و مرکز آمار علاوه بر انتشار تغییرات تورمی در شروع سال جدید، کارنامه تورم ۱۴۰۱ را نیز برای مردم منتشر کند؛ اما همچنان خبری نیست! اقدامی که باعث شده تا فضای پیش بینی پذیری برای صاحبان کسب و کار و مردم با ابهام همراه شود، زیرا یکی از کاربرد‌های انتشار گزارش شاخص قیمت مصرف کننده، ترسیم فضای حال و آینده اقتصاد پیش روی مردم است تا بتوانند برای برنامه شخصی و تجاری خود برنامه ریزی کنند.
هرچند ناگفته نماند در این بی خبری تورمی، مرکز آمار تنها نیست و بانک مرکزی نیز ترجیح داده است از انتشار گزارش تورم فروردین امسال و همچنین «گزارش تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران» صرف نظر کند؛ این در شرایطی است که آخرین گزارش مسکن بانک مرکزی مربوط به پایان پاییز سال گذشته است و با عبور از فروردین ۱۴۰۲، چهار گزارش مسکن همچنان منتشر نشده است که جای سوال از مسئولان این بانک دارد!
این وضعیت مبهم در خصوص عدم انتشار گزارش تورم از سوی مرکز آمار، نقدهایی را برانگیخته که یکی از آن‌ها، از سوی جواد صالحی اصفهانی، استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینیاتک مطرح شده است.
صالحی اصفهانی به تازگی در وبسایت خود به عدم انتشار آمار تورم اسفند از سوی مرکز آمار ایران اشاره کرده است. توضیح رسمی مرکز آمار این بود که در حال تغییر سال پایه شاخص قیمت مصرف‌کننده از ۱۳۹۵ به ۱۴۰۰ است. این استاد ایرانی دانشگاه ویرجینیاتک گفته به‌روزرسانی‌های پنج ساله طبیعی و ضروری است، زیرا وزن هزینه‌های مورد استفاده برای محاسبه شاخص در طول زمان تغییر می‌کند. محاسبات دوباره احتمالاً با استفاده از آمارگیری بودجه خانوار برای سال ۱۴۰۰ که سال گذشته منتشر شد، رخ خواهند داد. اما آیا زمان کافی برای تخمین وزن‌های جدید وجود نداشته است؟ در این میان، بانک مرکزی ایران برآورد خود از تورم شهری را منتشر کرده است.
این اقتصاددان در یادداشت خود نوشته که «رقابت بین دو سازمان دولتی بر سر گزارش تورم سابقه دارد؛ بانک مرکزی برای مدتی انتشار نرخ تورم خود را متوقف کرد تا در مهم‌ترین آمار اقتصادی که دولت اعلام می‌کند سردرگمی ایجاد نشود. برای مدت طولانی، این دو نرخ روندهای بسیار مشابهی را ارائه می دادند که مشکلی نداشت. در هر صورت، داشتن دو سریال مستقل که داستان تورم یکسانی را روایت می‌کنند، اطمینان‌بخش بود. اما از سال ۲۰۱۸، به دلایلی که من نمی‌دانم، دو سری شاخص قیمت شهری شروع به واگرایی کردند. در سال ۲۰۲۱، شاخص بانک مرکزی ۳۱ درصد از شاخص مرکز آمار ایران فراتر رفت. می‌توان امیدوار بود که تاخیر برای رفع این اختلاف باشد. تا آن زمان، عدم اطمینان در مورد سرعت افزایش قیمت‌ها و اینکه آیا تورم شتاب می‌گیرد یا تعدیل می‌شود وجود دارد. در سطح جهانی، قیمت مواد غذایی در حال کاهش است؛ هرچند قیمت‌های ایران ارتباط نزدیک‌تری با نرخ ارز دارد که پویایی خاص خود را دارد.»
