سیلویو برلوسکونی، سیاستمدار، تاجر میلیاردر، غول رسانه‌ای و نخست‌وزیر پرحاشیه‌ی پیشین ایتالیا که علیرغم اتهامات مرتبط با فساد و رسوایی‌های متعدد جنسی، بار دیگر به صحنه‌ی سیاست کشورش بازگشته بود، روز دوشنبه ۲۲ خردادماه پس از تحمل یک دوره بیماری در سن ۸۶ سالگی درگذشت.
ایسناپلاس: مرگ برلوسکونی در بیانیه‌ای از سوی جورجیا ملونی، نخست‌وزیر فعلی ایتالیا که با او شریک ائتلافی در دولت بود تأیید شد. برلوسکونی هفته‌ی گذشته برای پیگیری بخشی از روند درمان بیماری سرطان خون که به آن مبتلا بود در بیمارستان «سن رافائل» در میلان بستری شده بود. این بیمارستان دو ماه قبل اعلام کرده بود که برلوسکونی به بیماری سرطان خون و ذات‌الریه مبتلا شده و در بخش مراقبت‌های ویژه‌ی این تحت درمان قرار گرفته است.
برلوسکونی که خود را «عیسی مسیح عرصه‌ی سیاست» می‌نامید، یکی از خبرسازترین سیاستمداران ایتالیا بود. زمانی در ایام جوانی در کشتی‌های تفریحی آواز می‌خواند و بعدها وارد سیاست شد و به نخست‌وزیری رسید. روزگاری را به فعالیت‌های بیزینسی مانند ساخت و ساز ساختمان می‌گذراند، با تاسیس شبکه تلویزیونی کابلی، انحصارطلبی دولتی در زمینه‌ی رسانه را به چالش کشید و تبدیل به یکی از غول‌های رسانه‌ای شد و زمانی دیگر، توجهش به فوتبال جلب شد و برای چندین سال مالک باشگاه پرطرفدار آ.ث. میلان بود.
برای ایتالیایی‌ها، سیلویو برلوسکونی چهره‌ای دائمی و پرحضور در سیاست و اقتصاد و ورزش و سرگرمی بود؛ هم کمیک و هم تراژیک تا زمانی که چکش حکم قاضی در دادگاه، او را برای مدت کوتاهی از صحنه‌ی قدرت بیرون کرد اما او پا پس نمی‌کشید و مدام به صحنه بازمی‌گشت.
اقتصاددانان اما برلوسکونی را مردی می‌دیدند که به رشد ایتالیا کمک کرد. برای صاحب‌نظران علوم سیاسی، او نشان‌دهنده‌ی یک تجربه و منبع مطالعه‌ی جسورانه‌ی جدیدی در «تأثیر تلویزیون بر انتخابات و رأی‌دهندگان» بود و از نظر خبرنگاران، برلوسکونی منبع سوژه‌های جذابی از رسوایی‌های سیاسی، گاف، توهین‌های بی‌سابقه و رسوایی‌های جنسی بود.
مرد تکراری سیاست در ایتالیا
برلوسکونی طولانی‌ترین دوره‌ی زمامداری به عنوان نخست‌وزیر ایتالیا پس از جنگ جهانی دوم را تجربه کرد. اولین بار در سال ۱۹۹۴ به نخست‌وزیری رسید و بین سال‌های ۱۹۹۴تا ۲۰۱۱، رئیس چهار دولت بود. برلوسکونی هربار که به نظر می‌رسید دوران سیاسی‌اش در حال به پایان رسیدن و افول است، توانست منتقدانش را مات کند و بارِ دیگر به عرصه‌ی قدرت برگردد. در سال ۲۰۰۹ نشریه فوربس، به‌دلیل تسلط او بر سیاستِ ایتالیا و حضور بیست‌ساله‌ی او در صحنه‌ی سیاسی این کشور، او را در رتبه‌ی دوازدهمین فرد قدرتمند جهان معرفی کرد.
پیشینه‌ی خانوادگی و زندگی شخصی
سیلویو برلوسکونی در سال ۱۹۶۳ در میلان و در خانواده‌ای متوسط از نظر سطح مالی متولد شد. پدر او کارمند بانک و مادرش خانه‌دار بود. سیلویو در رشته‌ی حقوق در دانشگاه میلان تحصیل کرد و در زمان تحصیلش در دانشگاه، موسیقی را هم یاد گرفت و در یکی از گروه‌های موسیقی دانشجویی، ساز «کنترباس» می‌نواخت و در برخی از کلوب‌های شبانه و کشتی‌های تفریحی آواز می‌خواند.
برلوسکونی پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه میلان، در سال ۱۹۶۲ به ساخت و ساز روی آورد و یک شرکت ساختمانی تاسیس کرد. او در این عرصه، دست روی پروژه‌های سنگین می‌گذاشت و باغ‌شهری متشکل از ۴ هزار واحد آپارتمان در حومه‌ی شهر میلان ساخت که با نام میلان ۲ شناخته می‌شود و در حال حاضر ۱۰ هزار نفر ساکن آن هستند. در همان زمان، درخصوص منابع مالی این پروژه‌ی ساختمانی عظیم شک و شبهات بسیاری وجود داشت اما تحقیقات قضایی راه به جایی نبرد. برلوسکونی در دهه ۱۹۷۰ از راه همین پروژه‌های ساختمان‌سازی توانست ثروت قابل‌توجهی به دست بیاورد.
زندگی زناشویی برلوسکونی؛ دو ازدواج و شش فرزند
برلوسکونی در سال ۱۹۶۵ با زنی به نام کارلا الویرا دال‌اولیو ازدواج کرد که حاصلش سه فرزند بود. پانزده سال بعد از این ازدواج و در سال ۱۹۸۰ با بازیگری به نام ورونیکا لاریو رابطه برقرار کرد و ثمره‌ی این رابطه هم ۳ فرزند دیگر بود. او پنج سال بعد در سال ۱۹۸۵ همسر اولش را طلاق داد و در سال ۱۹۹۰ رابطه‌اش با لاریو را رسمی کرد و با او ازدواج کرد.
مراسم ازدواج دوم برلوسکونی که او در آن زمان فرد کاملاً شناخته‌شده‌ای بود مورد توجه بسیاری از مردم و رسانه‌ها قرار گرفت و بتینو کراکسی، رهبر حزب سوسیالیست ایتالیا ساقدوش برلوسکونی در مراسم عروسی‌اش بود.
ازدواج دوم او هم ۱۹ سال بعد به پایان رسید و لاریو در سال ۲۰۰۹ درخواست طلاق داد. برلوسکونی پس از جدایی از همسر دومش اعلام کرد که براساس تفاهم‌نامه‌ی طلاق، سالیانه مبلغ ۴۸ میلیون دلار به همسر سابقش می‌پردازد و اجازه داده که لاریو خانه‌ی صد میلیون دلاری که همسر سابق و سه فرزند برلوسکونی در آن زندگی می‌کردند را برای خودش نگه دارد.
لاریو در پی رسوایی مهمانی‌های شبانه برلوسکونی که دختران زیر سن قانونی به آن دعوت می‌شدند، درخواست طلاق کرده بود.
پایه‌ریزی فعالیت‌های اقتصادی و هلدینگ رسانه‌ای
نخستین ورود برلوسکنی به دنیای رسانه از سال ۱۹۷۳ به دنیای رسانه با تأسیس یک شرکت شبکه کابلی تلویزیون به نام «تله میلانو» آغاز شد. تله میلانو اولین کانال تلویزیونی خصوصی در ایتالیا بود و بعدها به کانال ۵، اولین ایستگاه تلویزیونی خصوصی ملی تبدیل شد. او پنج سال بعد، اولین هلدینگ خود به نام فینیوست (Fininvest) را تأسیس کرد و تمام فعالیت‌های اقتصادی خود را زیر چتر این هلدینگ درآورد که کنترل بیش از ۱۵۰ کسب و کار بزرگ را در اختیار داشت. او کسب و کارهای خود را به حوزه‌های مختلفی مانند فروشگاهی، سالن‌های سینما، صنعت چاپ و نشر و البته حوزه‌ی ورزش گسترش داد. این اقدام‌ها نخستین‌پایه‌ریزی برلوسکونی برای ایجاد تنها امپراتوری تلویزیونی خصوصی دولتی در ایتالیا بود که درآمد خیره‌کننده و شهرت فراوانی را نصیب او کرد.
فعالیت‌های ورزشی برلوسکونی
برلوسکونی در سال ۱۹۸۶ باشگاه آ.ث. میلان که یکی از معروف‌ترین و شناخته‌شده‌ترین باشگاه‌های فوتبال ایتالیا بود را خرید و به دارایی‌هایش اضافه کرد. این باشگاه به مدت ۳۱ سال و تا سال ۲۰۱۷ تحت تملک او بود.
در زمانی که برلوسکونی مالک و رئیس باشگاه آث میلان بود، این تیم توانست ۸ بار قهرمان سری آ و برای ۵ بار قهرمان اروپا شود. برلوسکونی همچنین با کسب ۲۹ جام داخلی و بین‌المللی با باشگاه آث میلان، پرافتخارترین رئیس تاریخ این باشگاه محسوب می‌شود.
فعالیت‌های سیاسی
برلوسکونی در سال ۱۹۹۴ دست به تاسیس یک حزب سیاسی محافظه‌کار به نام Forza Italia به معنی «به‌پیش، ایتالیا!» زد. در همان سال او به عضویت اتاق نمایندگان درآمد و پس از انتخابات عمومی ایتالیا در سال ۱۹۹۴، زمانی که تنها سه‌ماه از تأسیس حزب فورزا ایتالیا می‌گذشت، برلوسکونی عنوان نخست‌وزیری ایتالیا را به دست آورد.
برلوسکونی پس از به قدرت رسیدن در سال ۱۹۹۴ قانونی را تصویب کرد که به او و مقام‌های مهم دولتی دیگر در زمان خدمت مصونیت قضایی اعطا می‌کرد اما دادگاه قانون اساسی آن را باطل کرد.
دوران دولت اول برلوسکونی دوران پرآشوبی بود و تنها هفت ماه عمر داشت. مدت کوتاهی پس از نخست‌وزیر شدن او، مقامات قضایی تحقیقاتی را در رابطه با اثبات فساد در هلدینگ اقتصادی نخست‌وزیر آغاز کردند.
در کنار این تحقیقات قضایی، برلوسکونی با حزب Lega Nord که از اعضای ائتلافی دولت او بودند هم دچار اختلافاتی شد و کشور به آشوب کشیده شد. تحقیقات قضایی و همچنین شعله‌ور شدن آتشِ اختلاف با اعضای دولت ائتلافی و همچنین متهم شدن برلوسکونی به تقلب مالیاتی در دادگاهی در میلان در نهایت منجر به صدور رأی عدم اعتماد نمایندگان مجلس به دولت او شد. نخست‌وزیر برکنار شده اما تا ژانویه ۱۹۹۵ و تعیین شدن جانشینش به عنوان کفیل نخست‌وزیری در قدرت ماند.
تحقیقات قضایی علیه برلوسکونی که با اتهاماتی مانند فساد و اختلاس روبه‌رو بود در نهایت راه‌به‌جایی نبرد و پای نخست‌وزیر به زندان نرسید. او پس از برکنار همچنان سلطه‌اش بر فضای رسانه‌ای ایتالیا را حفظ کرده بود و همچنان رهبری حزب فورزا ایتالیا را عهده‌دار بود.
نخست‌وزیری دوم برلوسکونی در ایتالیا
در سال ۲۰۰۱ برلوسکونی مجدداً با طرح شعارهایی مانند «کاهش مالیات، ایجاد شغل و دستمزد بیشتر برای کارمندان» پا به عرصه‌ی انتخابات گذاشت و در رأس یک ائتلاف سیاسی با شکست فرانچسکو روتلی، نامزد چپ میانه ایتالیایی، مجددا به قدرت بازگشت اما با وخیم شدن اوضاع اقتصاد جهانی نتوانست به وعده‌هایش عمل کند. برلوسکونی در نهایت با وجودی که برخی از قوانین انتخاباتی را به سود ائتلاف‌اش تغییر داده بود در سال ۲۰۰۶ شکست خورد و از قدرت کنار رفت.
بازگشت برلوسکونی به قدرت برای بار سوم
سال ۲۰۰۶ رومانو پرودی که ائتلاف چپگرایان را رهبری می‌کرد به قدرت رسیده بود اما از همان ابتدای کار، با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کرد و باعث شد تا برلوسکونی دوباره برای رسیدن به قدرت خیز بردارد. برلوسکونی پس از گذشت تقریبا ۲ سال از تشکیل دولت چپگرای پرودی، مجدداً نخست‌وزیر ایتالیا شد.
دولت سوم برلوسکونی هم بدون چالش و آرام نبود. در این زمان حزب «به‌پیش ایتالیا» که او پایه‌گذاری کرده بود منحل شد. برلوسکونی با جیانفرانکو فینی، رئیس مجلس ایتالیا دچار اختلاف‌نظرات جدی شد و دولت او که حالا حزب حامی‌اش را از دست داده بود تحت فشارهای زیادی قرار گرفت. دولت برلوسکونی علیرغم اینکه که بسیاری از حامیانش را از دست داده بود، در دسامبر ۲۰۱۰ توانست از یک طرح رأی عدم اعتماد به سلامت بگذرد.
دولت برلوسکونی در نهایت تا اکتبر سال ۲۰۱۱ در قدرت باقی‌ماند اما با چالش‌های زیادی دست و پنجه نرم می‌کرد. بحران فزاینده مالی در ایتالیا یکی از چالش‌های اساسی دولت او بود. درنهایت او که اکثریتش را در مجلس از دست داده بود از پس حل کردن مشکلات مالی کشورش برنیامد و مجبور به کناره‌گیری از قدرت و استعفا شد.
برلوسکونی در آخرین تلاش‌ها برای نخست‌وزیری مجدد، در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد که می‌خواهد دوباره به میدان رقابت برای کسب عنوان نخست‌وزیری بازگردد اما این بار ناکام ماند. او البته توانست فاصله‌ی رأی‌هایش با نامزد پیروز انتخابات را کاهش دهد و با اختلاف ۱ درصدی در انتخابات رقابت را واگذار کرد.
در آخرین فعالیت سیاسی، برلوسکونی سپتامبر سال گذشته (۲۰۲۲) در انتخابات مجلس سنای ایتالیا نامزد شد و با کسب آرا، در سن ۸۲ سالگی به مجلس سنا و سال بعد به پارلمان اروپا راه یافت.
رسوایی‌های اخلاقی برلوسکونی
شهرت سیلیو برلوسکونی به عنوان یک تاجر بزرگ و سیاستمداری معروف در طول زندگی حرفه‌ای‌اش همیشه با رسوایی‌های اخلاقی‌اش رقابت می‌کرد و در طول سال‌های متمادی، رسوایی‌هایی که به بار می‌آورد و در رسانه‌ها حسابی داغ می‌شد، نتوانست بر بُعد سیاسی و تجارت او تاثیر بگذارد و آن را تحت تأثیر قرار دهد.
در طول چندین دهه فعالیت سیاسی برلوسکونی، اخبار زیادی مربوط به مهمانی‌های شبانه‌ی معروف او و همچنین روابط متعدد با مدل‌های جوان یا فاحشه‌های زیر سن قانونی به تیتر اخبار رسانه‌های سراسر جهان تبدیل می‌شد.
میهمانی‌های شبانه‌ای که برلوسکونی ترتیب می‌داد به «بونگا بونگا» شهرت یافته بودند و میهمانان او که اغلب مدل یا فاحشه بودند به «دختران برلوسکونی» معروف شده بودند.
برلوسکونی حتی در سال ۲۰۱۰ در یک محکمه‌ی قضایی متهم به پرداخت پول به یک رقصنده‌ی ۱۷ ساله‌ی مراکشی زیر سن قانونی در ازای رابطه متهم شد که در نهایت هردو در دادگاه، داشتن رابطه‌ی جنسی با یکدیگر را انکار کردند و برلوسکونی تبرئه شد.
تیم رسانه‌ای قدرتمند برلوسکونی اما همیشه دست به کار می‌شد و ادعاهای مرتبط با رسوایی‌های جنسی او را «پوچ و بی‌اساس» می‌خواندند.
برلوسکونی، مراجعه‌کننده مداوم محکمه‌ی قضا
برلوسکونی در طول زندگی‌اش حداقل ۶ بار در دادگاه محاکمه شد. او با اتهامات مختلفی مانند رشوه، اختلاس، فرار مالیاتی، دست‌کاری صورتحساب‌های مالی و همچنین رشوه دادن به یک قاضی روبه‌رو شد.
در برخی از این دادگاه‌ها برلوسکونی توانست تبرئه شود و در برخی دیگر از این دادگاه‌ها که سایه‌ی محکومیت را بالای سرش می‌دید، توانست محکومیت‌ها را در دادگاه‌های تجدید نظر لغو کند. در برخی دیگر از پرونده‌ها هم، پرونده‌ی برلوسکونی پیش از پایان دادرسی شامل مرور زمان و کنار گذاشته شد.
برلسکونی نتوانست برای همیشه خوش‌اقبالی‌اش در در پرونده‌های قضایی را حفظ کند. او در سال ۲۰۱۳ به تقلب مالیاتی محکوم شد و حکم ۴ سال حبس دریافت کرد. او همچنین به مدت ۶ سال نیز از حضور در سمت‌های دولتی محروم شد. در نتیجه ی این حکم، برلوسکونی کرسی خود در سنا را از دست داد.
این حکم حبسِ چهارساله‌ی برلوسکونی اما در نهایت با توجه به شرایط سنی او، به انجام خدمات اجتماعی مانند پاکبانی به مدت یک سال تقلیل پیدا کرد.
برلوسکونی، دوست صمیمی پوتین و کلیشه‌ی ایتالیایی
در سطح بین‌المللی، برلوسکونی کلیشه‌ای از نوع خاصی از مردان ایتالیایی را تجسم بخشید: جنسیت‌گرا، زن‌باز، عاشق غذا و فوتبال بود. او اما بخاطر سرزنده بودن، معاشرتی بودن و شوخ‌طبعی و البته اظهانظرهای بی‌ادبانه در رابطه با شخصیت‌های سیاسی دیگر معروف بود. او توانست نه‌تنها بسیاری از ایتالیایی‌ها، بلکه برخی از رهبران بین‌المللی را مجذوب خود کند و روابط دوستانه‌ای با آن‌ها برقرار کند. یکی از رهبران بین‌المللی و دوست نزدیکش ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بود. پوتین جزو اولین سران کشورهای خارجی بود که پس از مرگ برلوسکونی به او ادای احترام کرد و بیانیه‌ای بلندبالا به مناسبت درگذشت‌اش نوشت.
برلوسکونی به قدری در ایتالیا قدرتمند و محبوب بود که علیرغم بیماری‌های مختلف جسمی‌اش، از نظر بسیاری، او چهره‌ای جاودان بود. یکی از بنیان‌گذاران بیمارستان سن رافائل در میلان؛ جایی که برلوسکونی در آن بستری بود در این رابطه گفته بود برلوسکونی پیش از مرگ گفته «دوست دارم تا ۱۵۰ سال زندگی کنم و ایتالیا را درست کنم!»
