معاون بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق گفت: در پایان سال دوم برنامه، یعنی سال جاری، باید حداقل ۳۰ درصد معاملات را به بورس ببریم که خوشبختانه موفق شدیم ۴۲ درصد از معاملات را در بورس انجام دهیم و این یعنی از برنامه جلوتر هستیم.
به گزارش پایگاه خبری تجریش به نقل از برق‌نیوز ؛ یکی از مسیر‌های اصلاح اقتصاد حامل‌های انرژی، تعیین سازوکار‌های شفاف در معاملات است. انرژی یکی از بازارهای سودآور در کشور به شمار می‌آید، به همین سبب بورس انرژی ایران در سال ۱۳۹۱ تاسیس شد تا بستری شفاف برای معاملات برق و فرآورده‌های هیدروکربوری به شکل اوراق بهادار یا تحویل فیزیکی باشد. در حال حاضر معاملات برق بورس انرژی به روش‌های نقدی، کشف پریمیوم، نسیه و سلف انجام می‌شود.
یکی از نخستین ماموریت‌های بورس انرژی ایران برای انجام معاملات حامل‌های انرژی، انجام معاملات برق بود. این معاملات در ابتدا تنها ذیل تابلو برق عادی انجام می‌گرفت، اما بازار برق در بورس انرژی به مرور توسعه یافت. عرضه‌کننده برق در این تابلو نیروگاه‌های برق حرارتی و خریداران این محصول نیز اشخاص حقیقی، شرکت‌های خرده فروشی یا شرکت‌های مالک شبکه هستند.
تابلو برق سبز، دستاورد بازار سرمایه در توسعه تجدیدپذیر‌ها
با جدی‌تر شدن نیاز کشور به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، بازار معاملاتی شفاف و مبتنی بر قیمت رقابتی به یکی از نیاز‌های کشور تبدیل شد. تابلو برق سبز بورس انرژی مسیری برای تامین برق صنایع، شرکت‌های خرده‌فروشی یا مزارع رمزارز بوده و با وجود قیمت بیشتر در مقایسه با برق شبکه، به دلیل مزیت قطع نشدن فضای امنی را خصوصا برای صنایع فراهم می‌کند.
این تابلو در تاریخ ۱ خرداد ۱۴۰۲ فعالیت خود را آغاز کرد. علی نقوی مدیرعامل وقت بورس انرژی در راستا به دنیای اقتصاد گفته بود: «بخشی از چالش ناترازی برق در کشور به کمبود سرمایه‌گذاری به حوزه ایجاد زیرساخت در بخش انرژی بازمی‌گردد. در این شرایط، راه‌اندازی تالار برق سبز بورس انرژی، فرصت بزرگی است تا نیروگاه‌های تجدیدپذیر، اقتصادی شوند و به این ترتیب سرمایه‌گذاران به این حوزه که نرخ آن در سازوکار بازار تامین می‌شود، جذب شوند.»
ارزش معاملات برق سبز در بورس انرژی از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون بیش از ۳۹ هزار میلیارد ریال بوده و حجم این معاملات نیز بیش از ۵۸۹ مگاوات ساعت محاسبه شده است.
برق آزاد در خدمت صنایع
خریداران برق تابلو برق آزاد عموما شرکت‌های خرده فروشی و مصرف‌کنندگان بزرگ مانند صنایع هستند. عرضه‌کنندگان در این تابلو نیروگاه‌های CHP، کوچک مقیاس و نیروگاه‌های خود تامین صنایع هستند. این تابلو نیز در تاریخ ۲۱ خرداد ۱۴۰۳ راه‌اندازی شد.
مصطفی رجبی‌مشهدی مدیرعامل شرکت توانیر، در شهریور سال گذشته با اشاره به امکان عرضه برق تولیدی نیروگاه‌های مقیاس کوچک (اعم از مولد‌های نو و کارکرده و نیروگاه‌های فاقد تعهد به وزارت نیرو) در تابلوی برق آزاد بورس انرژی گفته و اعلام کرد: «مشمول نشدن محدودیت‌های مدیریت بار شبکه به برق معامله شده در این بازار، از ویژگی‌های شاخصی است که امکان تامین انرژی مورد نیاز صنایع در زمان‌های ناترازی شبکه بدون اعمال محدودیت‌ها را فراهم می‌کند.»
مستند به این گزارش از ابتدای سال جاری تاکنون، قریب به ۳ میلیون مگاوات ساعت برق به ارزش حدود ۱۹ هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال برق در تابلو برق آزاد بورس انرژی معامله شده است. همچنین از ابتدای سال ۱۴۰۴، بیش از ۳۶۰ هزار میلیارد ریال برق در مجموع بازارهای بورس انرژی ایران فروخته شد.
۶۰ درصد از معاملات برق به بورس منتقل می‌شود
در همین راستا حمیدرضا باقری معاون بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق، در گفت‌و‌گو با پاون به اهداف وزارت نیرو از عرضه برق در بورس انرژی ایران تاکید کرده و گفت: «بر اساس بند ب ماده ۴۳ قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، ما موظف هستیم تا پایان این برنامه حداقل ۶۰ درصد از معاملات را به بورس منتقل کنیم. همچنین در پایان سال دوم برنامه، یعنی سال جاری، باید حداقل ۳۰ درصد معاملات را به بورس ببریم. خوشبختانه موفق شدیم ۴۲ درصد از معاملات را در بورس انجام دهیم و این یعنی از برنامه جلوتر هستیم.»
باقری اعلام کرد: «اکنون در بورس انرژی سه تابلو برق عادی، برق آزاد و برق سبز را داریم که معاملات برق در هر سه تابلو انجام می‌شود. نقطه اشتراک تابلو‌های برق سبز و آزاد این است که برق خریداری شده از این تابلو‌ها مشمول مدیریت مصرف نبوده و معاف از خاموشی خواهد بود.»
این گزارش می‌افزاید توسعه معاملات برق در بورس انرژی این امید و انتظار را ایجاد می‌کند که گام‌های اساسی و استواری برای اصلاح اقتصاد برق و افزایش جذابیت برای سرمایه گذاری در این صنعت ایجاد شود و به مرور با رقابتی شدن بازار عرضه و تقاضای برق شاهد نقش موثر این بازار در رفع ناترازی برق باشیم.
