این مقاله علت تشکیل گاز شکم و چگونگی کنترل آن و پیامدهای حبس آن را توضیح می دهد.
تصور کنید که در قرار اول هستید و ناگهان احساس می‌کنید که نیاز دارید خودتان را راحت کنید: گاز معده‌تان را خالی کنید. یک آدم معمولی هر روز بین 0.5 تا 1.5لیتر (0.5 تا 0.4 گالون) گاز تولید می‌کند. بیشتر این گازها بی‌بو هستند اما نمی‌شود خطر کرد و راحت گاز را خالی کرد.
به گزارش راهنماتو، اما اگر گاز را حبس کنیم چه اتفاقی میفتد؟ گاز محصول فرعی هضم است و نگه داشتن آن در کنار اذیت کردن فرد، باعث احساس ناراحتی، نفخ و حتی حالت تهوع می‌شود. اما دکتر الن استین، متخصص گوارش در نیورجرسی، می‌گوید، بدن راه‌های دیگری برای مدیریت تجمع گاز دارد.
او می‌گوید: «تغییرات و چرخه‌های مختلف زیادی در باکتری‌هایی که در روده ما هستند و به هضم غذا کمک می‌کنند، رخ می‌دهد. خبر خوب اینکه پروسه‌ای برای این اتفاق وجود دارد و خبر بد اینکه گاز بالاخره رها می‌شود.»
از همان لحظه‌ای که یک لقمه غذا داخل دهان‌تان می‌گذارد، بدن‌تان این لقمه را هم به لحاظ مکانیکی و هم شیمیایی تجزیه می‌کند. مثلاً دندان‌ها به صورت مکانیکی غذا را له می‌کنند و بزاق دهان نیز آن را به صورت شیمیایی تجزیه می‌کند. «وقتی غذا در دستگاه گوارش حرکت می‌کند، در معده، روده کوچک و روده بزرگ بیشتر تجزیه می‌شود. میکروب‌های معده کمک می‌کنند که غذا به کوچکترین بلوک‌های تشکیل‌دهنده‌اش تجزیه شود. سپس این بلوک‌های سازنده جذب جریان خون می‌شوند و به عنوان انرژی به کل بدن انتقال پیدا می‌کنند.
اما هر چیزی که در غذایمان است به مصرف بدن نمی‌رسد؛ به خصوص اگر بدن نتواند مواد خاصی را تجزیه کند. مثلاً افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند به قدر کافی آنزیم لاکتوز در روده کوچک تولید نمی‌کنند، بنابراین، لاکتوز، قندی که در محصولات لبنی وجود دارد، باقی می‌ماند و در سیستم گوارش تخمیر می‌شود و باعث علائمی مثل نفخ، اسهال و گاز اضافی می‌شود.
اما، گاز حتی در هضم معمولی نیز رخ می‌دهد. برطبق انجمن میکروبیولوژی، سولفید هیدروژن (که عامل بوی گوگردی گاز است) توسط باکتری‌های خوب معده ساخته می‌شود که پروتئین‌ها را تجزیه می‌کند. در قسمت‌های خیلی پایین‌تر سیستم گوارش، کربوهیدرات‌ها در روده بزرگ تجزیه می‌شوند و محصولات فرعی هیدروژن و متان حاصل از آن‌ها به گازی که در بدن تجمع کرده است، افزوده می‌شود. حتی اکسیژن و دی اکسید کربن هم در معده حضور دارند که به همراه بلعیدن غذا وارد بدن فرد می‌شوند.
خارج کردن گاز معده، راه طبیعی بدن برای خلاصی از گازهای غیرضروری است. اما قبل اینکه گاز بتواند از بدن خارج شود، با اسفکتر مقعد برخورد می‌کند. استین می‌گوید: این اخرین توقفگاه است: مرکز کنترل…که به شما می‌گوید چه زمانی گاز را رها کنید.»
اسفکنتر خارجی تنها بخش از پروسه هضم است که ما به صورت خودآگاه روی آن کنترل داریم. بنابراین، اگر تصمیم بگیریم که برای خروج گاز وقت مناسبی نیست، می‌توانیم اسفنکتر را منقبض و گاز را حبس کنیم. در پشتی‌ای برای فرار گاز وجود ندارد، بنابراین گاز دوباره به بدن برمی‌گردد.
اما بدن تلاش می‌کند که گاز را به بیرون بفرستد. بنابراین همه گازهایی که در طوی روز حبس‌شان کرده‌اید، به محضی که شب‌ها احساس راحتی کنید از بدن‌تان خارج می‌شوند. گاهی نیز در خواب خارج می‌شوند.
استین می‌گوید، با اینکه می‌توان زمان و مکان خروج گاز را تعیین کرد اما نگه‌داشتن گاز به کرات برای بدن مضر است. “کیسه‌های کوچکی به نام دیورتیکول می‌توانند به دلیل استرس ناشی از نفخ مداوم در روده بزرگ شما شکل بگیرند و در صورت عفونت، ممکن است مضر شوند.”
استین می‌گوید اگر گازتان را خارج نکنید می‌توانید به خودتان آسیب بزنید، مثل این می‌ماند که مدفوع‌تان را حبس کنید.
