معالجه سرطان در جهان با پیشرفتهای چشمگیری همراه شده اما همچنان یک نگرانی جهانی در مورد سرطان وجود، روند افزایشی ابتلا به آن. سازمان جهانی بهداشت تخمین زده که تا ۲۰۵۰ میلادی ۳۵ میلیون مورد جدید سرطان در دنیا وجود خواهد داشت.
به گزارش پایگاه خبری تجریش به نقل از medicalnewstoday ؛ آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعلام میکند ۲۰ میلیون مورد جدید سرطان در ۲۰۲۲ رخ داده و این عدد در کمتر از سه دهه آینده ۳۵ میلیون مورد جدید خواهد بود.
گزارشهای آژانس بینالمللی تحقیقات در مورد سرطان هم نشان میدهد که سرطانهای ریه، پستان و کولورکتال (روده بزرگ) رایجترینها در سراسر جهان هستند. در بین زنان و مردان هم سرطان ریه ۱۲.۴درصد از کل موارد سرطان را به خود اختصاص داده است. البته در بین مردان، سه سرطان رایج شامل ریه، پروستات و کولورکتال و در بین زنان ، سه سرطان رایج پستان، ریه و کولورکتال است که سرطان پستان ۲۳.۸ درصد از کل موارد سرطان جدید را در بین زنان در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص داده است.
در سراسر جهان هم در حال حاضر میزان مرگ و میر برای سرطان ریه بالاترین میزان (۱۶.۸درصد) را دارد. در قاره آسیا و بعد از آن در اروپا بروز مرگ و میر و شیوع نسبت به دیگر نقاط جهان بالاتر است.
البته مرگ و میر ناشی از سرطان در سراسر جهان متفاوت است. بیشترین تفاوت بین کشورهایی با شاخص توسعه انسانی بسیار بالا و کشورهایی با شاخص توسعه انسانی پایین مطرح میشود. در کشورهای دارای شاخص توسعه انسانی پایین ۸۱۱ هزار و ۱۴ مورد جدید سرطان و ۵۴۳ هزار و ۳۳۷ فوت وجود داشته در حالی که در کشورهای با شاخص توسعه انسانی بسیار بالا ۹ میلیون و ۲۹۶ هزار و ۱۷۱ مورد جدید و ۳ میلیون و ۶۴۳ هزار و ۵۰۲ مرگ گزارش شده است.
این در حالی است که آمارهای رسمی وزارت بهداشت ایران هم نشان میدهد که سالانه حدود ۸۵ تا ۹۰ هزار مورد جدید سرطان در کشور اتفاق میافتد که بیشترین موارد هم مربوط به سرطانهای پستان، روده بزرگ، پروستات و ریه است.۲۰ هزار نفر هم جانشان را به همین دلیل از دست میدهند.
۳۹ درصد کشورها خدمات سلامتمحور سرطان دارند.
بنابر گزارش medicalnewstoday سازمان جهانی بهداشت تخمین میزند که با افزایش موارد ابتلا به سرطان در سه دهه آینده میزان مرگ و میر در کشورهایی با شاخص توسعه انسانی کم و متوسط تقریباً دو برابر شود. این بیانیه از WHO نشان میدهد که ساکنان کشورهای دارای شاخص توسعه انسانی پایینتر ممکن است احتمال دسترسی کمتری به درمان باکیفیت را داشته باشند و این میتواند به طور قابل توجهی خطر عواقب سلامت سرطان را افزایش دهد.
WHO همچنین به دادههای نظرسنجی از ۱۱۵ کشور در مورد مؤلفههای پوشش بهداشت جهانی خود اشاره و اعلام کرده که تنها ۳۹درصد از این کشورها مدیریت اساسی سرطان را در خدمات بهداشتی برای شهروندان خود در نظر گرفتهاند. به عنوان مثال در کشورهای بادرآمد بالا به احتمال زیاد خدمات مربوط به سرطان ریه از جمله خدمات پرتودرمانی و پیوند سلولهای بنیادی به عنوان بخشی از بستههای سلامتی در نظر گرفته شده باشد اما در کشورهای با درآمد این موضوع مشاهده نمیشود.
در بیانیه WHO همچنین تاکید میشود که افزایش موارد سرطان ریه در آسیا به دلیل تداوم استفاده از دخانیات، همچنین افزایش جمعیت سالمندان است. مصرف الکل و قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا هم دیگر عوامل مؤثر بر تشدید و ابتلا به سرطان هستند.
دکتر آنتون بیلچیک، انکولوژیست جراحی و رئیس پزشکی و مدیر برنامه دستگاه گوارش و کبدی در انستیتوی سرطان سنت جان در سانتا مونیکا ، کالیفرنیا درباره چند عامل دیگر که ممکن است در افزایش میزان سرطان مؤثر باشد بیان میکند: اختلافات اساسی در مراقبتهای بهداشتی وجود دارد و افزایش نامتناسب موارد سرطان در کشورهای فقیر جالبتر است. که مربوط به تغذیه ضعیف، مصرف دخانیات، عدم آگاهی عمومی و دسترسی محدود به غربالگری است، همچنین عدم دسترسی به تکنیکهای جراحی مدرن و روشهای درمانی مؤثر.
دکتر جورج سوتوس، انکولوژیست در مریلند هم درباره دیگر عوامل بالقوه ابتلا به سرطان توضیح میدهد: گزارشی که اخیرا از سوی WHO منتشر شد حاکی از افزایش قابل توجه بروز جهانی سرطان است. یک مطالعه در مجله پزشکی بریتانیا [BMJ انکولوژی] در سپتامبر ۲۰۲۳ افزایش قابل توجهی در سرطان در افراد کمتر از ۵۰ سال را نشان میدهد. البته بیان کردن دلایل دقیق این آمار افزایشی دشوار است اما برخی این روند افزایشی را ناشی از افزایش غربالگریها میدانند و برخی دیگر هم به دلیل پیر شدن جمعیت جهان.
چه باید کرد؟
ریشهکن کردن سرطان محال است اما امکان کاهش و پیشگیری وجود دارد که میتواند در افزایش سطوح و بهبود دسترسی به غربالگری و درمان انجام شود.
در این باره دولتها و سازمانهای پزشکی میتوانند با افزایش آگاهی از خطر سرطان کمک کنند. WHO تاکید میکند کشورها میتوانند اولویتبندی سرطان را در بستههای سلامتمحور خود دوباره بررسی کنند.
افراد هم میتوانند منبع خطرات شخصی را کاهش دهند. به عنوان مثال سیگار را ترک کنند تا خطر ابتلا به چندین نوع سرطان را کاهش دهند. آنها همچنین می توانند به دنبال رژیم غذایی متعادل، حفظ وزن سالم و محدود کردن مصرف الکل باشند یا توصیههای پزشک خود برای غربالگری و پیگیری سرطان را جدی بگیرند.
دکتر Shana O. Ntiri، استادیار گروه پزشکی خانواده و جامعه، مدیر اجرایی دانشکده پزشکی در دانشکده دانشگاه مریلند و مدیر پزشکی برنامه سرطان شهر بالتیمور درباره پیشگیری از سرطان میگوید: سه سرطان ریه ، پستان و روده بزرگ به عنوان سه سرطان اصلی مطرح هستند اما تغییرات رفتاری متمرکز بر پیشگیری و غربالگری میتواند به طور قابل توجهی عوارض این سرطانها و مرگ و میر ناشی از آنها را کاهش دهد.
به گفته این پزشک متوقف کردن مصرف دخانیات، حفظ وزن سالم، خوردن وعدههای غذایی مغذی و فعال بودن، روشهای اساسی است که افراد میتوانند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند. همچنین مهم است که از غربالگری منظم مانند ماموگرافی برای سرطان پستان، کولونوسکوپی برای سرطان کولورکتال و آزمایش PSA برای سرطان پروستات دنبال شود.