مورچه‌ها حشره‌هایی اجتماعی هستند که به صورت دسته‌جمعی زیست می‌کنند و هر کدام به یک کلونی یا گروه تعلق دارند. این کلونی‌ها، همچون بسیاری از کلونی‌های به اصطلاح جانداران اجتماعی، از اعضایی با «شخصیت»های متفاوت تشکیل شده‌اند.
به گزارش پایگاه خبری تجریش ؛ نحوه تعامل رفتار فردی و جمعی مورچه‌ها در اینگونه کلونی‌ها از چالش‌های بزرگ در زیست‌شناسی رفتاری و تکاملی است و دانشمندان سال‌ها است که در خصوص مشغول تحقیق هستند.
پروفسور پاتریسیا دتوره، متخصص حشرات اجتماعی در دانشگاه سوربن پاریس نورد پاریس، در این باره می‌گوید: «پاسخ روشنی به این سوال وجود ندارد که آیا ویژگی رفتاری یک مورچه زمانی که در یک گروه قرار می‌گیرد، تغییر می‌کند یا نه.»
تیم پژوهشگران برای پاسخ به این سوال آزمایشی را ترتیب دادند. آنها ابتدا صد مورچه کارگر از گونه «Aphaenogaster senilis» را با دو تستی که «وجود ویژگی‌های شخصیتی» آنها را نشان می‌داد غربال کردند.
در این آزمایش بسیار کلاسیک، تمایل هر حشره به بیرون رفتن از لانه (در این مورد یک لوله آزمایش) و داخل شدن دوباره به آن اندازه‌گیری شد. بعد از این آزمایش مورچه‌ها به دو دسته‌ی مورچه‌ها با ویژگی فردی کاوشگر و مورچه‌ها با ویژگی فردی کمتر کاوشگر تقسیم‌بندی کردند.
محققان سپس گروه‌هایی از مورچه‌ها را تشکیل دادند تا ببینند «آیا رفتار آنها بسته به گروهی که به آن تعلق دارند تغییر می‌کند یا خیر.» برای همین منظور مورچه‌ها تحت آزمایش‌هایی واقعی قرار گرفتند تا شرایط آنها در زندگی عادی و در مواجهه با وظایف مهم بقا سنجیده شود.
این وظایف شامل جمع‌آوری مگس‌های مرده کوچک و انتقال آنها به لانه، شناسایی دشمن و حمله به آن و همچنین نقل مکان به لانه دیگر در زمانی که لاروهای دیگری از مورچه‌ها موجود نبود می‌شد.
پروفسور دتوره می‌گوید: «همانطور که از قبل معلوم بود گروه‌های متشکل از مورچه‌های کاوشگر در انجام همه وظایف بهتر عمل می‌کردند.»
این در حالی بود که در گروه‌هایی شامل اعضای کمتر ماجراجو «هرچند انتظار داشتیم بعضی مورچه‌ها از خود تحرک نشان دهند و رفتار خود را تغییر دهند، اما اینطور نبود.»
به عبارت دیگر و مطابق با فرضیه «نوع رفتاری»، این آزمایش نشان داد «شخصیت مورچه وقتی در یک گروه قرار می‌گیرد تغییر نمی‌کند». آنها می‌گویند در واقع کلونی مورچه‌ها را با همان شخصیتی که دارند می‌پذیرد و وظایفی متناسب با شخصیت آنها بهشان می‌دهد.
این پژوهشگر که ۳۰ سال است در مورد حشرات اجتماعی مطالعه می‌کند، می‌گوید مورچه‌های کمتر ماجراجو در هر گروهی باشند شخصیت‌شان را حفظ می‌کنند و احتمالا این کلونی است که وظایف خاصی را برای این دسته در نظر می‌گیرد.
مطابق این نحوه تقسیم‌بندی وظایف، این مورچه‌ها در واقع برای انجام کارهای دیگری که برای زندگی کلونی ضروری هستند استفاده می‌شوند؛ زیرا هر مورچه در یک کار واردتر است و تعداد کمی هستند که در چندین کار استعداد داشته باشند.
به گفته او تیم محققان تنها «پنج مورچه کارگر نخبه» را از مجموع ۲۸۰ نفر شناسایی کرد که قادر به شرکت در دستکم ۳ وظیفه از ۴ وظیفه آزمایشی بودند.
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Biology Letters of the Royal Society» منتشر شده است.
پایگاه خبری تجریش
