امام حسن مجتبی (ع) چگونه به شهادت رسیدند؟
28 ماه صفر، سالروز شهادت پیامبر اسلام (ص) و امام حسن مجتبی (ع) است که این امام بزرگوار، در سال 49 هجری بر اثر سم، به شهادت رسیدند و در قبرستان بقیع مدینه به خاک سپرده شدند.
درباره علت و چگونی شهادت ایشان، در منابع تاریخی 3 قول مطرح شده است که شهادت این امام، بر اثر سم از همه قویتر است.
دکترحسن ابراهیم از مورخان معاصر می نویسد: امام حسن (علیه السلام) چهل روز بعد از بازگشت از عراق به مدینه، با مرگ طبیعی از دنیا رفت. این قول نادرست است؛ زیرا بر اساس شواهد تاریخی، امام علیه السلام حداقل دو سال تمام بعد از بازگشت از عراق، در مدینه سکونت داشت.
«شیخ کلینی» از دانشمندان بزرگ شیعی، از «ابوبکر حضرمی» نقل میکند:«جعده» دختر «اشعثبن قیس کندی»، امام حسن(ع) را با زهر مسموم کرد، و نیز یکی از کنیزان آن حضرت را زهر داد و مسموم کرد، زهر را برگردانید، ولی آن زهر در درون جان امام حسن مجتبی (ع) جای گرفت و مجروح کرد و آن حضرت بر اثر آن، شهید شد.»؛
شیخ مفید نیز در این باره گفته است: معاویه فردی را نزد جعده، دختر اشعث بن قیس فرستاد که من تو را به همسری پسرم یزید درخواهم آورد؛ به شرط آن که تو حسن را زهر دهی و صد هزار درهم نیز برای او فرستاد و آن زن این کار را انجام داد و به امام حسن (ع)زهر داد. معاویه، پول را به او داد؛ ولی او را به همسری یزید در نیاورد و او پس از رحلت امام (ع) با مردی از خاندان طلحه ازدواج کرد و فرزندانی برای او آورد و هرگاه میان آن فرزندان و سایر قبایل قریش سخنی و گفت وگویی پیش میآمد، قریش آنان را سرزنش کرده، می گفتند: ای پسران آن زنی که به شوهرش زهر میخوراند!»
امام حسن (ع) درباره چگونگی شهادت خود اینگونه میفرمایند: «من به وسیله زهر، شهید میشوم همان طور که پیغمبر خدا (صلی الله علیه وآله) شهید شد.»گفتند: «چه کسی تو را مسموم مینماید؟»، فرمود: «جعده، دختر اشعث بن قیس؛ زیرا معاویه وی را تحریک میکند و این دستور را به او میدهد.» گفتند: «پس جعده را از خانه ات خارج و از خودت دور کن!» فرمود: «چگونه او را خارج کنم؛ در صورتی که هنوز عملی انجام نداده است، اگر من وی را خارج کنم، باز هم مرا می کشد! و علاوه بر این نزد مردم عذری خواهد داشت».
درباره چگونگی تدفین امام حسن مجتبی (ع) بیان شده: هنگامی که امام حسن (ع) به شهادت رسید، امام حسین(ع) او را غسل داد و کفن کرد و جنازه او را درون تابوت گذاشت و به محلی که رسول خدا(ص) در آنجا بر جنازهها نماز میخواند، حرکت داد، و بر جنازه نماز خواند. اما این اقدامها همراه با فشارهای افراد منسوب به بنیامیه بود، به نحوی که آنها اجازه ندادند تا امام حسن(ع) در خانه حضرت رسول(ص) دفن شود و جسم پاک او را در قبرستان بقیع به خاک سپردند. اما این کار نیز بدون حاشیهها نبود و ایادی دنیاطلب معاویه، با شقاوت و بیرحمی اقدام به تیرباران جسد فرزند رسول خدا(ص)کردند.