وزیر خارجه اسبق انگلیس تاکید کرد وقت آن رسیده که لندن رسما به نقش کلیدی خود در کودتای نظامی علیه دولت مصدق اعتراف کند.
«دیوید اوئن» وزیر خارجه انگلیس در بین سال‌های ۱۹۷۷ تا ۱۹۷۹ اعلام کرد دولت این کشور باید به خاطر اعتبار خود به نقش کلیدی که در کودتای نظامی ۲۸ مرداد در سال ۱۳۳۲ شمسی علیه دولت مصدق داشت، اعتراف کند.
براساس گزارش روزنامه گاردین انگلیس، آمریکا ۱۰ سال پیش رسماً به نقش خود در کودتای ۲۸ مرداد اعتراف و حجم زیادی از اسناد اطلاعاتی را از حالت طبقه بندی خارج کرد. این اطلاعات نشان داد کودتا و سرنگونی محمد مصدق، نخست وزیر منتخب ایران در ۷۰ سال پیش، یک تلاش مشترک میان سازمان جاسوسی آمریکا موسوم به سیا و سازمان جاسوسی ام آی ۶ انگلیس بود.
ابتدا قرار بود در عملیاتی که ام آی ۶ آن را چکمه نامگذاری کرده بود محمد مصدق در آبان ۱۳۳۱ (نوامبر ۱۹۵۲) خلع شود. پس از آن‌که مصدق بعنوان نخست‌وزیر ایران برگزیده شد و نفت ایران که پیش از آن تحت سلطه انگلیس بود، ملی شد، ام آی ۶، پیش‌نویس عملیات چکمه علیه دولت مصدق را تدوین کرد.
در گزاری گاردین آمده است: دولت «هری ترومن» رئیس‌جمهور آن زمان آمریکا نمی‌خواست اقدامی علیه دولت مصدق انجام دهد زیرا مصدق را بعنوان یک سنگر در مقابل کمونیسم می‌دید اما «وینستون چرچیل» نخست‌وزیر انگلیس توانست «دوایت آیزنهاور» رئیس‌جمهور وقت آمریکا را راضی به اقدام علیه دولت مصدق کند.
با نزدیک شدن به هفتادمین سالگرد کودتا علیه دولت مصدق توسط آمریکا و انگلیس، دیوید اوئن در مصاحبه با گاردین گفت: «دلایل خوبی برای اعتراف به نقش انگلیس به همراه آمریکا در سال ۱۹۵۳ (کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲) در سرنگونی تحولات دموکراتیک وجود دارد. باید اعتراف کنیم که ما اشتباه کردیم به گام‌هایی که به سوی ایران دموکراتیک در حال گسترش بود، آسیب زدیم.»
انگلیس پس از آن که با ملی شدن صنعت نفت در ایران از این ثروت محروم گردید با طراحی کودتایی با هدف سرنگونی دولت مصدق، آیزنهاور، رئیس جمهور وقت آمریکا را به بهانه «خطر نفوذ کمونیست در ایران» به اجرای این کودتا متمایل ساخت.آیزنهاور به این نتیجه رسیده بود که تا زمانی که مصدق در راس امور قرار دارد ایران در حال سقوط است و این تحولات موجب خوشحالی فراوان انگلیسی‌ها بود.
کرمیت روزولت رئیس شعبه خاورمیانه سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در ۱۹ ژولیه (۲۸ تیر ۱۳۳۲) وارد ایران شد، جو کشور کاملاً ملتهب بود. طرفداران مصدق در مجلس رأی به برکناری آیت اللّه کاشانی از سمت ریاست مجلس داده بودند. تظاهرات برای انحلال مجلس، تهران را تکان داد. سرلشکر زاهدی نیز با نیروهای بیگانه برای سرنگونی دولت قانونی ایران دست به یکی کرد.
سرانجام اقدامات روزولت، مأمور اجرای کودتا در ایران، نظر نیروهای حامی سلطنت را جلب کرد و عاقبت با تلاش و هدایت مزدوران داخلی، دولت مصدق ۲۸ مرداد سقوط کرد. پس از کودتا، محمد مصدق محاکمه و تبعید شد. مصدق با اعتماد به آمریکایی‌ها تصور کرد از طریق آنها می‌تواند انگلیسی‌ها را از ایران بیرون کند، ولی نهایتا متوجه شد این رویکرد به نتیجه نمی‌رسد؛ لذا به «حزب توده» آزادی داد. در حالی‌که جامعه مذهبی ایران با فعالیت حزب توده مخالف بود. مصدق معتقد بود باید دولتی لائیک در ایران بر سرکار باشد؛ بدنه مردم هم، چون به مرور دیدند که مصدق دولت اسلامی نمی‌خواهند، از آنها حمایت نکردند.
