یادداشتی از محمدحسین اکبرزاده
شهروندان چینی، از جمله بسیاری از ثروتمندان، به طور فزاینده ای به خروج از کشور خود ، در دوره جدیدی از رشد کندتر، چشم دوخته اند.
فرار مغزها یک مشکل بسیار جدی برای چین بوده است. 70 درصد از دانشجویان چینی خارج از کشور هرگز به چین باز نمی گردند. از سال 1978، تنها 275,000 دانشجو از 1,060,000 دانشجوی چینی خارج از کشور به خانه بازگشتند. در سال 2006، 60,000 دانشجوی چینی در بریتانیا مشغول به تحصیل هستند که 20 درصد افزایش یافته است (Watts). با توجه به اینکه چین به این استعدادها برای حمایت و ادامه توسعه کشور نیاز دارد و همچنین چین چه میزان برای این استعدادها هزینه کرده است، به عنوان مثال، آموزش ابتدایی آنها، چین باید بیشتر تلاش کند تا آنها را به خانه جذب کند.
چرا اکثر استعدادهای چینی خارج از کشور به خانه باز نمی گردند؟
دلایل مختلفی برای این وجود دارد. اولاً، استاندارد زندگی در چین ممکن است کماکان بالا نباشد. ثانیاً، وضعیت سیاسی چین ممکن است آنقدر باثبات و دموکراتیک نباشد. سیاست های رئیس جمهور چین باعث تشدید این جو شده و کارشناسان معتقد میباشند که فضای تردید و عدم قطعیت حاکم، بشدت فضای چین را مسموم نموده است. ثالثاً، فرصت های شغلی در چین ممکن است چندان جذابت نداشته باشند. رابعا ، برخی بر این باورند که سیستم آموزشی و محیط کاری چین فرصتهای زیادی را در آینده به فرزندانشان ارائه نمیکند . در نهایت ، کنترل شدید دولت چین بر فضای هوش مصنوعی و لطمه بزرگی که به علت مسائل سیاسی به سایت علی بابا وارد نمود (حدود 850 میلیارد دلار) که همگی با هم عامل تردید به بازگشت فرار مغزها به چین شده است .
چین در مقابله با آن چه کرده است؟
اولاً، چین در تلاش است تا کیفیت و اعتبار مدارس خود را برای جذب استعدادهای بیشتر ارتقا دهد. ثانیاً، چین در تلاش است تا میانگین حقوق در این کشور را افزایش دهد، تا به شرکتهای محلی اجازه دهد برای استعدادیابی بهتر با شرکتهای خارجی رقابت کنند. ثالثاً، چین برای بهبود استاندارد زندگی در این کشور و برای این استعدادهای خاص سخت کار در تلاش میباشد. بعنوان نمونه، از طریق "برنامه هزار استعداد"، چین امیدوار است که طی پنج تا ده سال آینده حدود 2000 استعداد را به چین جذب کند (Itibia Technologies). هر استعداد نه تنها از کارفرمایان مربوطه حقوق دریافت می کند، بلکه 1 میلیون یوان از دولت چین نیز دریافت می نماید.
اگر این کشور بتواند بصورت تهاجمی و جدی با جذب استعدادها و بهبود شرایط کلی اقتصاد و استاندارد زندگی مردم چین، تلاش خود را ادامه دهد، چین می تواند به آرامی مشکل فرار مغزها را حل کند.
در غیر اینصورت چین با مشکل و معضل جدی روبرو میباشد که در صورت عدم حل آن میتواند لطمات گسترده به جایگاه چین در رقابتهای بین المللی آن بزند .
ادامه این روند میتواند باعث گردد تا هند جایگاه مناسبتری در آسآن در مقایسه با چین کسب نماید .
منابع : بلومبرگ ، استانفورد ، وال استریت ژورنال